مهمترین تغییرات مرکب، ورنی، چسب و مواد مصرفی در بسته بندی مواد غذایی در سال 2022
به گزارش بروزترین وبلاگ، مرکب، ورنی، چسب و مواد مصرفی در بسته بندی مواد غذایی از ملاحظات خاصی برخوردارند. شرکت مرکب سازی سان کمیکال که طیف متنوعی از انواع مرکب و وارنیش و افزودنی ها را فراوری می نماید، جزوه ای در باره مرکب و ورنیهای چاپ افست و ویژگیهای مرکب های قابل استفاده در بسته بندی مواد غذایی منتشر نموده که به ورنیهای UN و EB نیز پرداخته است. ویژگی هایی مثل کم بویی و مهاجرت اندک مرکب، در این جزوه به بحث گذاشته شده است. در اینجا بخش مربوط به مهاجرت مرکب، در قالب پرسش و پاسخ ارایه می گردد.
چرا در چاپ بسته بندی باید به مهاجرت مرکب و ترکیبات کوتینگ توجه کرد؟
خطر مهاجرت مرکب، چسب یا ترکیبات سیال موجود در گوتینگ ها، زمانی از همواره بیشتر است که این مواد در قسمت هایی از بسته بندی، چاپ شوند که احتمال تماس شان با محصول خوراکی زیاد است، مخصوصا اگر میان قسمت های چاپی و خود محصول هیچ الفاف یا لایه مانعی وجود نداشته باشد، احتمال مهاجرت این مواد و سرایتشان به محصول بیشتر می گردد. اگر طراحی بسته بندی، روش فراوری یا انبار محصول به شکلی ست که خطر مهاجرت این مواد به محصول را بیشتر کند، باید راهکارهایی را به کار بگیریم که خطر مهاجرت را به حداقل برساند.
مهاجرت چیست؟
به انتقال مرکب، چسب یا هرگونه مواد شیمیایی مصرف شده در چاپ و بسته بندی به محصول و آلوده کردن آن، مهاجرت گفته می گردد، مهاجرت مواد همواره از راه تماشا، بو کردن با خوردن محصول قابل تشخیص نیست و گاهی فقط در بررسیهای حساس و دقیق آزمایشگاهی معین می گردد
احتمال مهاجرت مرکب چطور تشخیص داده و اندازه گیری می گردد؟
واحد اندازه گیری چیست؟
برترین روش تشخیص احتمال مهاجرت مرکب، بررسی نمونه ای به وسیله متخصصان در آزمایشگاه است. چون در این آزمایشگاه ها از تجهیزات طیف سنج و کروماتوگرفی حساس و با دقت بالا استفاده می گردد که می توانند کوچکترین احتمال مهاجرت مرکب را هم تشخیص دهند.
اندازه گیری اندازه مهاجرت از روی بسته بندی چاپ شده، بسیار پیچیده تر از روش ساده بو کردن یا تشخیص لکه بر روی محصول است. در روش های تخصصی بررسی مهاجرت، متخصصان ، نوع ماده، اندازه و شرایطی را که در آن مواد ممکن است به محصول سرایت نمایند، به دقت شناسایی می نمایند. بعلاوه معمولا به جای استفاده از نمونه های خوراکی برای تشخیص مهاجرت مواد، از شبیه ساز های آنها استفاده می گردد که کار با آنها آسانترو نتایج به دست آمده معمولا دقیق تر است.
فاکتورهای مختلفی مانند قسمت های چاپی، وزن نمونه، زمان تماس و دمای محیط و محصول، در نتیجه نهایی اثرگذار است و معمولا نتیجه به واحد در میلیون (ppm)، واحد در میلیارد (ppb) و یا میکروگرم در کیلوگرم خوراکی، اعلام می گردد.
بعلاوه بررسی مهاجرت مرکب معمولا در شرایط 60 سانتی متر مربع چاپ، یک کیلوگرم خوراکی، 10 روز زمان، و دمای 40 درجه سلسیوس اندازه گیری می گردد. اندازه گیری و بررسیهای مربوط به مهاجرت مرکب، به علت حساسیت بالای بررسی ها، ممکن است چند هفته قبل و بعد از بازه زمانی ای که مهاجرت در آن اتفاق می افتد، طول بکشد.
چه اندازه از مهاجرت قابل چشم پوشیست؟
اندازه مهاجرت قابل چشم پوشی در تمام موارد باهم یکسان نیست، بلکه به مقدار سمی بودن مواد مهاجرت نموده و در بعضی موارد، به مقدار در دسترس بودن روش های تشخیصی و داده های مربوط به سم شناسی مواد بستگی دارد. در تمام موارد، قبل از هر چیز باید موادی که پتانسیل مهاجرت دارند. به دقت شناسایی شوند تا بتوان ریسک مهاجرت را در آنها تخمین زد.
مواد دارای مهاجرت پایین چیستند؟
مواد دارای مهاجرت پایین به گروهی از مواد اولیه مانند مرکب ، چسب، کوتینگ و غیره گفته می گردد که مخصوصا برای محصولات حساس فراوری می شوند. فرمولاسیون این مواد به گونه ای ست که خطر مهاجرت را در آنها به حداقل ممکن رسانده است. در بررسی های آزمایشگاهی، مطمئن می شوند که این مواد در شرایط عادی یا احتمالی، مهاجرت ننمایند.
منابع احتمالی برای مواد قابل مهاجرت کدام هستند؟
- ماشین آلات و تجهیزات، آلودگی، بهداشت، ضد عفونی نماینده ها
- مرکب ها و کوتینگ ها، روغن های معدنی، ذرات فوتونی بووی، رزین و روغن ها
- بسترها: کاغذ خام پوشش کاغذهای انبار
- محیط: آب و هوا، حمل و نقل، محیط انبار
آیا مواد دارای مهاجرت پایین، بدون ہو و لکه گذاری هم هستند؟
موادی که احتمال مهاجرت در آنها کم است، به شکل طبیعی هم کم بو هستند و هم امکان لکه گذاری در آنها پایین است، این مواد مخصوصا در محصولاتی که می خواهیم کوچکترین اثری از مهاجرت مواد در آنها وجود نداشته باشد، استفاده می شوند دو اصطلاح بدون بو و بدون لکه گذاری، چند سالی هست که در صنعت بسته بندی رواج پیدا نموده.
آزمایش ها و فرآیندهای متعددی هم برای بررسی اندازه این دو عامل در بسته بندی محصولات وجود دارد که فراوری نمایندگان و صاحبان برند را مطمئن می نماید که محصول مورد نظرشان، در شرایط عادی یا احتمالی، بودار یا لکه گذار نمی شوند.
استاندارد EN1230- 2:2001 هم به همین منظور تنظیم شده است. نکته قابل ملاحظه این است که استفاده از مواد با مهاجرت پایینه نباید ما را از تست های اطمینان برای اندازه گیری اندازه ہو یا لکه گذاری مواد بازدارد.
تست اورگانولپتیک محصول (تست بو، مزه و ظاهر محصول همچنان باید در برنامه بررسی محصول قرار داشته باشد. بعلاوه اینکه مواد بی بو یا بدون لکه گذاری، الزاما دارای مهاجرت پایین نیستند.
آیا مهاجرت مواد به زمان بستگی دارد؟
بله، فاکتور زمان در مهاجرت مواد و اندازه آن موثر است. در واقع باید گفت که شدت مهاجرت مواد به نوع محصولداخل بسته بندی، دمای خود محصول، دمایی که در آن محصول بسته بندی شده و شرایط محیط انبار بستگی دارد.
چه موادی مهاجرت می نمایند؟
در فهرست زیر، چند نمونه از رایج ترین مواد با احتمال مهاجرت بالا آمده است. این فهرست کامل نیست)
- حلال ها، شوینده ها و تمیزنماینده های شیمیایی
- روغن ها و گریس
- پلاستیک نماینده های موجود در مرکب و پلاستیک
- مونومرهای به جای مانده در پلاستیک ها، مرکب ها و کوتینگ ها و بقایای مرکب و کوتینگ که از واحدهای دای کات و کیورینگ به جای مانده
- ذرات سبک با وزن مولکولی پایین که از بسترها یا مواد خامی مانند چسب باقی می ماند
- عصاره های هیدروکربنی، روغن های معدنی، استرهای گیاهی موجود در مرکب های سنتی
- مواد غیرفعال به جای مانده از مرحله UV یا EB
چرا مقدار مهاجرت مواد اندازه گیری می گردد؟
برای اینکه مطمئن شویم که بسته بندی، مقررات و دستورالعمل های مربوط به سلامت محصول را رعایت نموده و سلامت مصرف نمایندگان را به خطر نمی اندازد.
چگونه می توان از خطرات احتمالی مربوط به سلامتی در مهاجرت مواد جلوگیری کرد؟
با اطمینان از رعایت کامل دستورالعمل ها و مقررات مربوط به سلامت مواد خوراکی که در مقررات Food Contact Legislation آمده است. فراوری نماینده باید نتایج مهاجرت مواد را هم برای تک تک مواد اولیه به کار رفته در محصول، وهم محصول نهایی به شکل یک کل منسجم، مورد بررسی قرار دهد.
اینکار با بررسی فاکتورهای زیر امکان پذیر است :
- طراحی بسته بندی مناسب
- بررسی ترکیب مواد اولیه و اطمینان از سازگاری با یکدیگر
- بررسی اندازه مهاجرت مواد به شکل جداگانه
- استفاده از لفاف های میانی (barriers)
- آزمایش مستقیم محصول میانی یا نهایی و کنترل فرآیند (بهداشت محیط و کار)